بارسلونا را بهعنوان یکی از زیباترین و جذابترین شهرهای جهان میشناسند. پرسهزدن در خیابانهای این شهر همچون قدم گذاشتن درون یک موزهی معماری است. در میان تمامی این ساختمانهای منحصربهفرد اما «کاسا باتیو» از مشهورترینهاست. این اثر که شاهکار دیگری از آنتونی گائودی، معروفترین معمار اسپانیایی است همواره بهعنوان یکی از پربازدیدترین بناهای اسپانیایی شناخته میشود. با دارالترجمه اسپانیایی کتیبه همراه باشید تا شما را به درون این بنای شگفتانگیز ببریم.
این ساختمان ابتدا در سال 1877 و به سفارش لویی سالا سانچز [Lluís Sala Sánchez] ساخته شد. یک ساختمان معمولی و بدون هیچ نوع ویژگی خاص هنری قابل توجه که شامل یک زیرزمین، طبقه همکف و چهار طبقه بر روی آن بود و در پشت آن نیز یک باغ ساده قرار داشت. اما در سال 1900 که این خانه توسط خانواده جوزف باتیو [Josep Batllo] خریداری شد، همه چیز تغییر کرد. خانواده باتیو به دلیل خدماتی که به صنعت نساجی شهر بارسلونا کرده بودند از خوشنامترین و شناختهشدهترین خانوادههای شهر به شمار میرفتند. آنها که تصمیم داشتند به خانهای جدید نقل مکان کنند این نقطه از منطقه Passeig de Gracia را انتحاب کردند که در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم بسیاری از افراد صاحبنام و مشهور در آن زندگی میکردند و همیشه مورد توجه ثروتمندان و خانوادههای سرشناس بود.
خانواده باتیو طراحی و ساخت خانه را به آنتونی گائودی واگذار کردند زیرا میدانستند این معمار به سراغ طرحهای رادیکال و غیرقابل پیشبینی خواهد رفت. ابتدا آنها قصد تخریب خانه را داشتند، اما گائودی توانست خانواده باتیو را متقاعد کند که به او اجازه دهند تا بنا را بازسازی کند. پس از آن گائودی فورا و در همان سال (1904) طرح اولیه و برنامهریزی خود را به آنها ارائه کرد و بر همین اساس ساختمان در سال 1906 کامل مرمت شد. این ساختمان نیز مانند تمام بناهای دیگری که گائودی طراح آنها بوده است بر مبنای سبک مدرنیزم و هنر نوآ [Nouveau] با احساسی عمیق و وسیع طراحی شده است.
در سال 1906 درست پس از آنکه کار مرمت ساختمان به اتمام رسید، شورای شهر بارسلونا این ساختمان را به عنوان نامزد جایزه بهترین ساختمان در شهر بارسلونا تعیین کرد اما بهرغم تمام شایستگیهای ساختمان و طراحی آن، این جایزه نهایتا به معماری دیگر تعلق گرفت .
در این بنای شگفتانگیز، تخیل معمار در نمای بیرونی آن کاملا به چشم میآید. گائودی از ترکیب سنگ و شیشههای رنگی همراه با خطوط موجدار استفاده کرده است تا شکوه طبیعت را به رخ همگان بکشد. او حتی برای رنگآمیزی ساختمان نیز از رنگهای دنیای زیر آب الهام گرفته است، به طور مثال رنگ نمای بیرونی همرنگ صخرههای مرجانی دیده میشود. در نمای بیرونی پنجرههای بزرگی وجود دارند که طبقه دوم را روشن کرده و به سرعت توجه شما را به خود جلب میکند. یکی دیگر از ویژگیهای نمای بیرونی ساختمان وجود شیشههای تزئینی و سرامیکهای روشن رنگی است که با توجه به نوع تابش نور، ظاهر متفاوتی را ایجاد میکند.
سقف این بنا یکی از شاهکارهای گائودی به حساب میآید به گونهای که میان مردم محلی، عدهای معتقدند که سقف این سازه از استخوانهای یک اژدهای کشتهشده، ساخته شده است. آنها این ساختمان را به نام کاسا دلا اوسوز [Casa dels ossos (House of Bones)] میشناسند که در لغت به معنای خانهای از استخوان است.
گائودی آدم تیزبین و باهوشی بود و به جزییات توجه ویژهای داشت، او برای اینکه نورپردازی درونی خانه را بتواند به شکلی ایدهآل پیادهسازی کند از پنجرههایی با ارتفاع بالا در ساختمان استفاده کرد. دیگر ویژگی جذاب خانه ورودی آن است. برای داخلشدن به ساختمان، سه راه ورودی وجود دارد. یکی برای دسترسی به آپارتمانهای اجارهای، یکی برای فروشگاه و دیگری برای ورود به زیرزمین. ورودی اصلی خود به دو راهرو منتهی میشود که یکی برای دسترسی به آپارتمانهای اجارهای و دیگری دسترسی به محل زندگی باتیو را فراهم میکنند. برای دسترسی به تمام طبقات یک راهپلهی بلوطی باشکوه طراحی شده که نقشهایی از ستون فقرات حیوانات ماقبل تاریخی روی آن حک شده است.
طبقه همکف به طور خاص دارای تراسهای غیرمعمول، پنجرههای بیضیشکل بیرونی و مجسمههای سنگی تراشخورده سیال است. طبقه اول محل زندگی خانواده باتیو بوده است که روبهروی پاساژ «دِگارسیا» قرار دارد. سقف آن به شکل یک حلزون است و با یک لوستر بزرگ که خورشید رابه خاطر میآورد احاطه شده است. این اتاق همچون افسانههای کودکانه هر کسی را به درون دنیایی از تخیلات میبرد. در قسمت مرکزی ساختمان حیاطی وجود دارد که دیوارهای آن با کاشیهای سرامیکی سفید و آبی پوشانده شده است. این حیاط با 4 متر عرض و ۲۶ متر ارتفاع به «حیاط نور» معروف است، چرا که با نوری از سقف به درون آن میتابد، همیشه حسی از فضایی نورانی و رویایی را ایجاد میکند.
بخش دیگری از هویت منحصر به فرد این ساختمان به بالکنهایش برمیگردد؛ بالکیهایی که از چدن و عاج رنگشده ساخته شدهاند. دیدن این ساختمان از دور با این باکنهای خاص و زیبایش چشم هر رهگذری را به خود جذب میکند. نمای خارجی دارای ۹ بالکن است. ۴ بالکن کوچک نیز در کنار پنجرههای اصلی ساختمان به خوبی جفت شدهاند. در شبها که نورپردازی زیبایی نیز برای این بنا طراحی شده است، آنها را بیش از پیش به رخ میکشد.
به راستی آنتونیو گائودی را میتوان هنرمندی خارقالعاده با ایدههایی منحصربهفرد داسنت. او موفق شده است تا سبک خود را در این بنا به کمل برساند و آزادانه هر جا که تخیل بازیگوش و ساختارشکناش میخواسته، برود.
